Depresja u dzieci i młodzieży - Czym jest depresja?
2025-01-14
DEPRESJA U DZIECI I MŁODZIEŻY
Czym jest depresja?
Depresja należy do tzw. zaburzeń nastroju, czyli grupy zaburzeń, w których objawy koncentrują się na nieprawidłowej regulacji nastroju, takich jak utrzymujący się smutek, nadmierna drażliwość, wybuchy gniewu, utrata zainteresowań i zdolności do odczuwania przyjemności (anhedonia).
Głównym objawem depresji jest obniżenie nastroju utrzymujące się przez większość czasu. Warto odróżnić depresję od smutku, który jest naturalną emocją pojawiającą się w sytuacjach niepowodzeń czy strat.
Depresja jest zaliczana do zaburzeń psychicznych i może występować w różnym nasileniu. Jej objawy różnią się w zależności od osoby. Leczenie depresji powinno być dostosowane do indywidualnej diagnozy.
Zaburzenie to może mieć różny przebieg – od łagodnych i umiarkowanych stanów, które pozwalają na codzienne funkcjonowanie (choć często wymaga to dużego wysiłku), po ciężkie epizody znacząco utrudniające normalne życie. W zaawansowanym stadium ukrywanie objawów staje się niemożliwe.
Jak leczyć depresję?
Aby właściwie zdiagnozować depresję, należy skonsultować się z psychiatrą. Specjalista dobierze odpowiednią terapię psychologiczną, a w razie potrzeby również farmakologiczną.
Dzieci i młodzież mogą skorzystać z pomocy psychiatry i psychologa bez potrzeby posiadania skierowania.
Warto poszukać poradni zdrowia psychicznego blisko miejsca zamieszkania, wybierając odpowiednią specjalizację.
Metody leczenia różnią się w zależności od nasilenia choroby.
Jakie są możliwe objawy depresji u dzieci i młodzieży?
Objawy depresji zależą od wieku i etapu rozwoju dziecka. Towarzyszyć jej mogą różne symptomy somatyczne i poznawcze, takie jak:
- zmęczenie,
- bóle głowy, brzucha, biegunki, duszności,
- utrata lub nadmierny apetyt,
- problemy ze snem,
- apatia,
- wycofanie społeczne,
- niska samoocena,
- trudności z koncentracją,
- drażliwość,
- rezygnacja z zainteresowań i aktywności,
- wycofanie się z relacji rówieśniczych,
- myśli lub zamiary samobójcze.
Depresja może mieć także podłoże psychologiczne, wynikające z takich czynników jak niska samoocena, stres, nadużywanie substancji psychoaktywnych, doświadczenia traumatyczne czy zbyt duża presja ze strony otoczenia.
Czynnikami ryzyka samobójstwa mogą być m.in.:
- Zaburzenia depresyjne (u ponad połowy nieletnich ofiar samobójstw).
- Nieleczone przewlekłe stany depresyjne i lękowe.
- Poczucie osamotnienia.
- Niestabilność emocjonalna, impulsywność, agresywność.
- Perfekcjonizm, nadwrażliwość na krytykę i odrzucenie.
- Problemy z identyfikacją płciową.
- Zaburzenia psychotyczne i schizofreniczne.
Jak zapobiegać depresji?
Profilaktyka zdrowia psychicznego jest równie ważna jak dbanie o zdrowie fizyczne. Obejmuje:
- zapewnienie odpowiedniej ilości snu,
- prowadzenie aktywnego trybu życia,
- zdrowe odżywianie,
- ograniczenie stresu.
Opracowanie: Joanna Dziuba
